- Сырдон
- см. Сырдон – переводСырдон – Нарты эпосы хъайтар, цæугæдæтты бардуаг Гæтæг æмæ, Дзерассæйы фырт; номдзыддæр Нартæй – Уырызмæг, Сослан. Батрадз, Сатана æмæ иннæтæй къаддæр хъуыстгонд нæу. Сырдоны фæлгонц æмбæлы эпосы æппæт циклты дæр, æмбал кæмæн нæй, йæ уыцы индивидуалон миниуджытимæ. Нарт, Сырдон иблисæй, хиндзинадæй цыдæр хæццæ кæны, уый базонгæйæ йæ се ’хсæнадмæ нæ райстой, цæры кæмдæр зæххы бын, лабиринты (ирон адæмы материалон культурæйы цыртдзæвæн – Махческаг дур лабиринты нывимæ, хонынц æй Сырдоны лабиринт, у Критаг (Кноссаг) лабиринтты хуызæн, кæцы æвдыст цæуы нæ дуджы агъоммæ V-IV æнустæй баззайгæ згъæр æхцатыл, стæй – этруссаг лабиринты хуызæн дæр, сныв æй чындæуыд æлыг дурыны фарсыл, хæссынц æй нæ дуджы агъоммæ VII æнусмæ). Сырдоны иннæтæй хицæн кодта хиндзинад æмæ цыргъзондæй. Кæмдæриддæр йæ дзыхæй хаудис змæсты æмæ фыдæхы ныхас. Нарт Сырдоны хуыдтой арвы хин æмæ зæххы кæлæн, уый у Нарты фыдбылыз. Нарты эпосы сæрæй кæронмæ зыны Сырдоны хæрамдзинад Сосланмæ; Сырдон у азымджын номдзыддæр нарты хъайтартæ Сослан æмæ Батрадзы мæлæты, стæй та – æппæт Нарты сæфты дæр, Нарт уый дзырдмæ гæсгæ нал куывтой Хуыцаумæ. Сырдон у ирон эпосы культурон хъайтартæй иу: уый Нартæн балæвар кодта дыууадæстæнон фæндыр, кæнгæ та йæ скодта, Хæмыц ын æгъатырæй цы дыууадæс фырты амардта, уыдон цонджы стджытæ æмæ нуæрттæй. Уыцы лæвары тыххæй æмæ Сырдоны хъынцъым æмæ мæт йæ фыртты сæфтыл сæ зæрдæтæм арф кæй бахъардта, уымæ гæсгæ Нарт Сырдоны се ‘хсæнадмæ райстой.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.